جداسازی و بررسی مولکولی گونه های باسیلوس دریایی تولیدکننده متابولیت های ضد میکروبی از رسوبات بستر دریای مازندران

با افزایش مقاومت دارویی چند جانبه در میکروارگانیسم های بیماری زا، مطالعه برای جستجو و یافتن ترکیبات ضد میکروبی جدید و موثر در حال افزایش است. باکتری های دریازی به ویژه گونه های باسیلوس، منبع غنی از متابولیت های ثانویه ی مناسب با فعالیت ضد میکروبی هستند. در پژوهش حاضر رسوبات بستر دریای مازندران برای جستجوی گونه های باسیلوس تولید کننده فرآورده های طبیعی ضد میکروبی، بررسی شد. رسوبات مناطق مختلف سواحل دریای مازندران جمع آوری شد. برای جداسازی باسیلوس، نمونه های رقیق شده در محیط کشت غنی تلقیح شد و در دمای 30 درجه سانتی گراد گرماگذاری شد. غربالگری اولیه جدایه های باکتریایی به روش کشت متقاطع علیه باکتری های گرم مثبت و گرم منفی انجام شد. هم چنین فعالیت ضد میکروبی عصاره خام استخراج شده از جدایه های منتخب باسیلوس به روش انتشار از دیسک کربی- بائر انجام و قطر هاله توقف رشد تعیین شد. از رسوبات دریا، تعداد 19 جدایه باسیلوس، جداسازی شد و برای فعالیت ضد میکروبی، بررسی شدند. در غربالگری اولیه، تعداد هفت جدایه باسیلوس، فعالیت ضد باکتریایی خوبی علیه باکتری های مورد آزمایش نشان دادند و به عنوان جدایه های منتخب شناسایی شدند. نتایج غربالگری ثانویه عصاره خام جدایه ها نشان داد که فعالیت خوب ضد باکتریایی و ضد قارچی داشتند. بررسی مشخصات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی جدایه ها و نیز تعیین توالی ژن 16s rdna نشان داد که جدایه mt6 با 37/98 درصد همولوژی به بروی باسیلوس لتروسپروس، mt7 با 03/99 درصد همولوژی به باسیلوس لیکنی فرمیس، جدایه mt15 با 49/99 درصد همولوژی به باسیلوس مجاونسیس، جدایه mt18 با 71/98 درصد همولوژی به لیزینی باسیلوس فوزی فرمیس و جدایه mt24 با 81/99 درصد همولوژی به باسیلوس آریوس بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که بستر دریای مازندران دارای پتانسیل بالقوه ای از تنوع گونه های باسیلوس تولید کننده فرآورده های طبیعی با فعالیت ضد میکروبی می باشد و نیازمند مطالعات بیشتر است.